TS. Trần Thị Hải Anh – Trưởng Khoa Tiếng Trung Quốc, Trường Đại học Hòa Bình trả lời phỏng vấn của phóng viên các báo về Xu hướng đào tạo ngoại ngữ trong kỷ nguyên AI

Sự phát triển mạnh mẽ của AI đòi hỏi các nhà giáo dục phải thích nghi nhanh chóng để đảm bảo hiệu quả, duy trì tính cạnh tranh trong lĩnh vực đào tạo ngoại ngữ.

Trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một động lực quan trọng, tác động sâu sắc đến các lĩnh vực đời sống, bao gồm cả giáo dục và đào tạo ngoại ngữ.

Sự phát triển mạnh mẽ của AI không chỉ mang lại những cơ hội mới trong việc cải thiện phương pháp giảng dạy và học tập mà còn đặt ra những thách thức đáng kể đối với các cơ sở đào tạo, người dạy và người học ngành ngôn ngữ, đòi hỏi sự thích nghi nhanh chóng từ các nhà giáo dục để đảm bảo hiệu quả và duy trì tính cạnh tranh trong lĩnh vực đào tạo ngoại ngữ.

Báo Tuổi trẻ Thủ đô đã có bài phỏng vấn TS Trần Thị Hải Anh, Trưởng Khoa Tiếng Trung Quốc, Trường Đại học Hòa Bình về xu hướng đào tạo ngoại ngữ trong kỷ nguyên AI.

PV: Bà có thể phân tích về những lợi ích nổi bật của các ứng dụng AI trong học tập ngoại ngữ hiện nay là như thế nào?

Chúng ta có thể thấy, sự xuất hiện của các ứng dụng AI đã mang lại những lợi ích đáng kể cho việc giảng dạy và học tập ngoại ngữ.

Một trong những điểm đặc biệt của AI chính là giúp người học cá nhân hóa quá trình học tập một cách hiệu quả. Công nghệ AI sử dụng các thuật toán học máy (machine learning) và phân tích dữ liệu lớn (big data) để tạo ra các chương trình học tập phù hợp với nhu cầu, trình độ và tốc độ học của từng cá nhân.

Thực tiễn cho thấy, một số ứng dụng dạy học ngoại ngữ đã tận dụng AI để cung cấp các bài học tùy chỉnh, giúp người học cải thiện kỹ năng nghe, nói, đọc, viết một cách nhanh chóng và hiệu quả. Các công cụ này không chỉ giúp người học tiếp cận ngoại ngữ mọi lúc, mọi nơi mà còn giảm áp lực về chi phí so với các khóa học truyền thống.

PV: Với đội ngũ giảng viên, AI hỗ trợ như thế nào trong quá trình giảng dạy, thưa TS?

Phải khẳng định, AI hỗ trợ đắc lực cho giáo viên trong việc tối ưu hóa bài giảng. Một số hệ thống AI có thể tự động tạo tài liệu giảng dạy, thiết kế powerpoint, tạo bài kiểm tra, đánh giá tiến độ học tập của người học và đề xuất các phương pháp dạy học sáng tạo, giúp giáo viên tiết kiệm thời gian xây dựng nội dung giảng dạy và soạn giáo án.

Nhờ thế, người dạy có thể tập trung nhiều hơn vào các hoạt động tương tác trực tiếp với người học, chẳng hạn như thảo luận nhóm hoặc thực hành giao tiếp, từ đó nâng cao kỹ năng ngôn ngữ cho người học.

Một lợi thế khác của AI là khả năng cung cấp phản hồi tức thời. Các ứng dụng AI có thể phát hiện lỗi ngữ pháp, phát âm và đưa ra gợi ý sửa chữa ngay lập tức, giúp người học điều chỉnh kịp thời. Điều này đặc biệt hữu ích trong bối cảnh học trực tuyến ngày càng phổ biến, khi giáo viên không thể trực tiếp giám sát từng học viên.

PV: AI có lợi ích lớn như vậy cũng có nghĩa là thách thức cho lĩnh vực giảng dạy ngoại ngữ truyền thống ngày càng cao. Vậy theo TS, đâu là giải pháp cho đào tạo ngoại ngữ tại các trường học trong kỷ nguyên AI như hiện nay?

Kỷ nguyên AI đang mở ra những cơ hội đột phá cho lĩnh vực giảng dạy ngoại ngữ, đồng thời đặt ra nhiều thách thức mới. Có thể nói đào tạo ngôn ngữ đang là một trong những lĩnh vực hưởng nhiều lợi ích từ AI nhưng cũng dễ bị tổn thương khi đứng trước nhiều thách thức to lớn. Để tận dụng tối đa lợi ích của AI và vượt qua các thách thức, các cơ sở đào tạo ngoại ngữ cần triển khai một số giải pháp.

Thứ nhất là đổi mới chương trình đào tạo. Các trường học cần tích hợp kiến thức về AI và công nghệ vào chương trình giảng dạy ngoại ngữ. Người học không chỉ học ngôn ngữ mà còn được trang bị kỹ năng sử dụng các công cụ AI như một lợi thế cạnh tranh.

Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác đào tạo giáo viên: Giáo viên cần được bồi dưỡng để sử dụng AI như một trợ thủ đắc lực thay vì coi nó như mối đe dọa. Các khóa học ngắn hạn về ứng dụng AI trong giảng dạy nên được tổ chức thường xuyên, giúp giáo viên nâng cao hiệu quả công việc và duy trì vai trò trung tâm trong giáo dục.

Thứ ba là, cần đẩy mạnh hợp tác với doanh nghiệp công nghệ: Các trường học có thể hợp tác với các công ty công nghệ hoặc các tổ chức quốc tế để phát triển các ứng dụng AI phục vụ đào tạo ngoại ngữ. Sự hợp tác này không chỉ giúp giảm chi phí mà còn đảm bảo công nghệ được thiết kế phù hợp với nhu cầu thực tế của người học tại Việt Nam.

Vấn đề quan trọng nữa là cần nâng cao nhận thức của người học: Các cơ sở đào tạo cần tổ chức các cuộc hội thảo, tọa đàm để nhấn mạnh giá trị của việc học ngoại ngữ trong thời đại AI, chẳng hạn như khả năng giao tiếp đa văn hóa, tư duy sáng tạo và hiểu biết văn hóa sâu sắc – những kỹ năng mà AI chưa thể thay thế.

Xin cảm ơn TS Trần Thị Hải Anh!

Nguồn: Báo điện tử Tuổi trẻ Thủ đô

Báo Lao động