THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG – YẾU TỐ CỐT LÕI KHẲNG ĐỊNH GIÁ TRỊ ĐÀO TẠO NGÀNH TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG TRONG BỐI CẢNH NGÂN HÀNG SỐ

Tóm tắt

Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng, thị trường lao động đang trở thành yếu tố trung tâm phản ánh chất lượng đào tạo và năng lực thích ứng của nguồn nhân lực. Bài viết phân tích vai trò không thể thay thế của thị trường lao động đối với sinh viên ngành Tài chính – Ngân hàng, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng số, từ đó khẳng định yêu cầu tất yếu của việc gắn kết đào tạo với nhu cầu thực tiễn của nền kinh tế số.

Từ khóa: Thị trường lao động; Tài chính – Ngân hàng; Ngân hàng số; Nguồn nhân lực; Chuyển đổi số.

1. Đặt vấn đề

Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ số đang tạo ra những thay đổi mang tính cấu trúc đối với ngành Tài chính – Ngân hàng. Các mô hình ngân hàng truyền thống đang từng bước chuyển sang ngân hàng số, tài chính số và hệ sinh thái fintech. Trong bối cảnh đó, thị trường lao động không chỉ đóng vai trò là nơi tiếp nhận lao động sau đào tạo, mà còn là cơ chế phản hồi trực tiếp về hiệu quả và mức độ phù hợp của chương trình đào tạo đại học.

Đối với sinh viên ngành Tài chính – Ngân hàng, đặc biệt là các chuyên ngành gắn với ngân hàng số, việc nhận diện đúng vai trò của thị trường lao động là điều kiện tiên quyết để nâng cao năng lực cạnh tranh nghề nghiệp.

2. Thị trường lao động như thước đo giá trị đào tạo

Trong khoa học giáo dục đại học, thị trường lao động được xem là chỉ báo quan trọng đánh giá mức độ đáp ứng của nguồn nhân lực đối với nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội. Với ngành Tài chính – Ngân hàng, nơi đặc thù nghề nghiệp gắn liền với rủi ro, tính chính xác và công nghệ, khoảng cách giữa kiến thức học thuật và thực tiễn nếu không được thu hẹp sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hành nghề của sinh viên sau tốt nghiệp.

Thực tiễn cho thấy, thị trường lao động hiện nay yêu cầu sinh viên không chỉ nắm vững nền tảng tài chính – ngân hàng truyền thống mà còn phải có hiểu biết về:

• Ngân hàng số và các nền tảng giao dịch điện tử
• Phân tích dữ liệu tài chính và ứng dụng trí tuệ nhân tạo
• Quản trị rủi ro công nghệ và an toàn hệ thống tài chính
• Môi trường pháp lý trong hoạt động tài chính số

3. Ngân hàng số và sự tái cấu trúc nhu cầu nhân lực

Sự phát triển của ngân hàng số đã làm thay đổi cơ cấu nghề nghiệp trong ngành Tài chính – Ngân hàng. Nhiều vị trí nghiệp vụ truyền thống đang được tự động hóa, trong khi nhu cầu về nguồn nhân lực có năng lực tổng hợp giữa tài chính, công nghệ và quản trị ngày càng gia tăng.

Các vị trí mới xuất hiện hoặc có nhu cầu cao bao gồm: chuyên viên vận hành ngân hàng số, phân tích dữ liệu tài chính, phát triển sản phẩm tài chính số, quản trị rủi ro công nghệ và tư vấn tài chính đa kênh. Điều này cho thấy thị trường lao động không làm giảm cơ hội việc làm của sinh viên ngành Tài chính – Ngân hàng, mà đang tái định hình tiêu chuẩn năng lực nghề nghiệp.

4. Vai trò chủ động của sinh viên trong tiếp cận thị trường lao động

Trong bối cảnh chuyển đổi số, sinh viên không thể tiếp cận thị trường lao động một cách thụ động. Việc tham gia thực tập sớm, học tập gắn với dự án thực tiễn, tích lũy kỹ năng số và chứng chỉ nghề nghiệp đã trở thành yêu cầu tất yếu.

Thị trường lao động hiện đại đánh giá sinh viên thông qua:

• Năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn
• Khả năng thích ứng với công nghệ và môi trường số
• Kỹ năng làm việc nhóm, giao tiếp và đạo đức nghề nghiệp
• Tinh thần học tập suốt đời và đổi mới sáng tạo

5. Gắn kết đào tạo với thị trường lao động – yêu cầu mang tính chiến lược

Việc tăng cường mối liên kết giữa cơ sở đào tạo, doanh nghiệp tài chính – ngân hàng và thị trường lao động được xem là giải pháp chiến lược nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Đối với ngành Tài chính – Ngân hàng, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng số, thị trường lao động không chỉ là nơi tiếp nhận nhân lực mà còn đóng vai trò định hướng nội dung và phương pháp đào tạo.

Xác định rõ vai trò của thị trường lao động trong đào tạo, Trường Đại học Hòa Bình luôn chú trọng xây dựng mô hình đào tạo gắn kết chặt chẽ với doanh nghiệp. Trong đó, sự hợp tác giữa Nhà trường và Ngân hàng TMCP Phát triển TP. Hồ Chí Minh (HD Bank) là một minh chứng tiêu biểu.

Thông qua chương trình hợp tác này, sinh viên ngành Tài chính – Ngân hàng được tạo điều kiện học tập song hành với thực hành, trực tiếp tham gia thực tập tại môi trường ngân hàng chuyên nghiệp của HD Bank. Quá trình trải nghiệm thực tế giúp sinh viên:

• Củng cố kiến thức chuyên môn
• Rèn luyện kỹ năng nghiệp vụ ngân hàng
• Hình thành tác phong làm việc chuyên nghiệp
• Nâng cao ý thức kỷ luật và đạo đức nghề nghiệp

Nhờ đó, sinh viên có nền tảng vững chắc để trở thành những nhân viên ngân hàng mẫn cán, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu của HD Bank cũng như của thị trường lao động ngành Tài chính – Ngân hàng Việt Nam.

Khẳng định giá trị đào tạo trong bối cảnh chuyển đổi số

Trong kỷ nguyên ngân hàng số, giá trị của đào tạo đại học không chỉ nằm ở chương trình học, mà được khẳng định thông qua khả năng làm việc và cống hiến của sinh viên trên thị trường lao động. Việc gắn kết đào tạo với doanh nghiệp, với thực tiễn nghề nghiệp chính là hướng đi bền vững giúp sinh viên phát triển toàn diện và hội nhập thành công.

Với định hướng đào tạo gắn liền thực tiễn, cùng sự đồng hành của các đối tác doanh nghiệp uy tín như HD Bank, Trường Đại học Hòa Bình đang từng bước khẳng định vai trò là cơ sở đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành Tài chính – Ngân hàng trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay.

6. Kết luận

Trong kỷ nguyên ngân hàng số, thị trường lao động giữ vai trò không thể thay thế trong việc khẳng định giá trị đào tạo ngành Tài chính – Ngân hàng. Sinh viên chỉ có thể xây dựng vị thế nghề nghiệp bền vững khi chủ động hòa nhập với thị trường lao động, trang bị kỹ năng số và đáp ứng được các tiêu chuẩn năng lực mới của ngành.

KHOA TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG VÀ KẾ TOÁNTRƯỜNG ĐẠI HỌC HÒA BÌNH