Từ năm 2014 đến nay, Ngày Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Việt Nam 18/5 đã trở thành ngày truyền thống, ngày hội quan trọng của những người làm công tác nghiên cứu khoa học, quản lý khoa học và của các doanh nghiệp có tinh thần đổi mới sáng tạo. Ngày KH&CN Việt Nam là điểm hẹn thường niên để cộng đồng KH&CN cả nước ghi nhận những nỗ lực, thành công của ngành KH&CN đã, đang và sẽ đóng góp cho kho tàng tri thức cũng như phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
Những năm qua, KH&CN không chỉ khẳng định vai trò và sức mạnh vô cùng to lớn trong các lĩnh vực công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước mà còn trở thành động lực then chốt của sự nghiệp đổi mới và phát triển. Những thành tựu KH&CN ngày càng được quan tâm, nghiên cứu, ứng dụng, phổ biến và áp dụng sâu rộng trong thực tiễn, tác động tích cực đến phát triển kinh tế - xã hội, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống, nâng cao dân trí, bảo tồn và phát huy những giá trị tốt đẹp của văn hóa, con người Việt Nam.
Vào ngày 18/5/1963, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thay mặt Trung ương Đảng và Chính phủ đến dự và chúc mừng Đại hội Đại biểu Hội Phổ biến khoa học và kỹ thuật (KH&KT) Việt Nam toàn quốc lần thứ nhất (tiền thân của Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam). Trong bài phát biểu của mình, Người đã tổng kết những luận điểm quan trọng nhất về phát triển KH&CN ở nước ta, đồng thời, giao nhiệm vụ vừa khó khăn, nhưng lại vừa vinh quang này cho giới trí thức KH&CN Việt Nam. Người khẳng định: “Chúng ta đều biết rằng trình độ KH&KT của ta hiện nay còn thấp kém. Lề lối sản xuất chưa cải tiến được nhiều. Cách thức làm việc còn nặng nhọc. Năng suất lao động còn thấp. Phong tục tập quán lạc hậu nhiều. Nhiệm vụ của khoa học là ra sức cải biến những cái đó… Khoa học phải tự sản xuất mà ra và phải trở lại phục vụ sản xuất, phục vụ quần chúng, nhằm nâng cao năng suất lao động và không ngừng cải thiện đời sống của nhân dân, bảo đảm cho chủ nghĩa xã hội thắng lợi… Các cô, các chú phải ra sức đem hiểu biết KH&KT của mình truyền bá rộng rãi trong nhân dân lao động, để nhân dân thi đua sản xuất nhiều, nhanh, tốt, rẻ…”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh phát biểu tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ nhất Hội Phổ biến khoa học và kỹ thuật
Việt Nam. Ảnh tư liệu.
Lời căn dặn ngắn gọn, súc tích của Chủ tịch Hồ Chí Minh đến nay vẫn còn nguyên giá trị, thể hiện tầm nhìn chiến lược sâu rộng, tư tưởng lớn của Người đối với định hướng phát triển lâu dài của nền KH&CN nước nhà.
Học tập và lĩnh hội tư tưởng chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam không ngừng lớn mạnh, có mặt trong mọi ngành khoa học, mọi lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội trên khắp mọi miền đất nước và hội nhập với những nền KH&CN tiên tiến trên thế giới.
Để nêu cao tinh thần, trách nhiệm của cộng đồng xã hội đối với sự nghiệp KH&CN, tôn vinh quá trình lao động, sáng tạo, cống hiến của đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam, ngày 18/6/2013, tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật KH&CN và thống nhất chọn ngày 18 tháng 5 hàng năm là Ngày KH&CN Việt Nam (quy định tại Điều 7, Luật KH&CN sửa đổi được Quốc hội thông qua năm 2013 - Luật số 29/2013/QH13).
Các hoạt động chào mừng ngày 18-5 hàng năm đã diễn ra sôi nổi, lan tỏa rộng khắp nhằm tôn vinh những người làm khoa học cũng như giới thiêu, tuyên truyền rộng rãi về các thành tựu Khoa hoc, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo. Đồng thời, năm 2024 cũng là kỷ niệm 65 năm Ngày thành lập Bộ Khoa học và Công nghệ kể từ khi Ủy ban Khoa học Nhà nước (tiền thân của Bộ KH&CN) được thành lập theo Sắc lệnh số 016-SL ngày 04/03/1959 của Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Để tiếp nối các hoạt động ý nghĩa nêu trên, các hoạt động tổ chức chào mừng Ngày KH&CN Việt Nam năm 2024 và hưởng ứng kỷ niệm 65 năm Ngày thành lập Bộ KH&CN nhằm biểu dương và tôn vinh các nhà khoa học, đội ngũ cán bộ KH&CN; tuyên truyền, phổ biến rộng rãi các thành tựu Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo nổi bật; thu hút các chuyên gia nước ngoài, chuyên gia là người Việt Nam ở nước ngoài tích cực tham gia hoạt động Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo trong nước; khơi dậy tinh thần đam mê lao động sáng tạo, nghiên cứu khoa học trong mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ nhằm góp phần xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ KH&CN trong tương lai. Nâng cao văn hóa đổi mới sáng tạo trong hoạt động nghiên cứu, sản xuất kinh doanh nhằm tạo ra động lực tăng trưởng mới cho xã hội.
Các hoạt động chào mừng Ngày khoa học và công nghệ Việt Nam và 65 năm Ngày thành lập Bộ KH&CN được tổ chức thiết thực, ý nghĩa, tiết kiệm và hiệu quả. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để kết nối, lan tỏa các hoạt động chào mừng trong phạm vi cả nước và trong cộng đồng các nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài.
Chủ đề của Ngày khoa học và Công nghệ năm 2024 là:
- “Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Khơi dậy khát vọng, kiến tạo tương lai”.
- “Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Nâng cao tiềm lực và vị thế quốc gia”.
Nguồn: Viện NCKH tổng hợp
